УНИВЕРСИТЕТЫ КАК ФАКТОР НАЦИОНАЛЬНОЙ БЕЗОПАСНОСТИ И УСТОЙЧИВОГО РАЗВИТИЯ В УСЛОВИЯХ ГЛОБАЛЬНОЙ «ЗАПАДОФИКАЦИИ»: ОПЫТ ФИЛОСОФСКОГО АНАЛИЗА МИРОВОЙ ИСТОРИИ В.П. Шалаев
- Современная форма глобализации может быть рассмотрена в качестве экономической, политической и культурной пирамиды иерархически конструируемого человечества в его современной истории, сопоставимой по своему масштабу и влиянию с мировыми духовными революциями христианства и ислама, но в материально-ориентированной, потребительской форме.
- Современная форма глобализации может быть рассмотрена в качестве экономической, политической и культурной воронки современного человечества, сопоставимой с духовными революциями христианства и ислама, но в материально-ориентированной, потребительской форме.
- Современная форма глобализации может быть рассмотрена в качестве масштабного бизнес-проекта западного капитала и политики, западного производства ради мирового потребления, мирового потребления как условия роста западной прибыли и западного благосостояния. А потому западная форма глобализации это еще и западноцентричный проект развития мира.
- Современная форма глобализации может быть рассмотрена именно как процесс общественного развития запада за счет остального мира (потребление природных и человеческих ресурсов незападного мира). Тем самым это потребительский проект развития мира в интересах запада.
- Современная форма глобализации может быть рассмотрена в качестве западофика- ции мира (уподобление, чтобы подчинить, подчинить, чтобы использовать), как доведение западной системы ценностей и модели организации общественной жизни народов до размерности человечества, то есть превращения мира в соединенные западные штаты мира.
- Западофикация именно как мировая вестернизация (экономическая, политическая и культурная), в передаче, навязывании, уподоблении и подчинении незападных ресуров мира для реализации западных геополитических интересов и целей в мире.
- В ситуации западофикации, западная модель университета может быть рассмотрена в качестве сетевого аттрактора западного влияния на незападный мир и как фабрика фрактального воспроизводства западной цивилизации и культуры в незападном мире, тем самым как продление влияния западной политики на незападный мир культурно-образовательными средствами.
- Западная сетевая модель университета может быть рассмотрена в качестве фабрики воспроизводства, передачи и распространения западной системы ценностей, мышления, западной системы деятельности, западного стиля жизни во всемирном масштабе, мягкими средствами.
- Западная система ценностей, западный стиль жизни может быть рассмотрен как саморазрушение в качестве потребительского индивидуализма и эгоизма (жить, чтобы «иметь и обладать», вопреки «быть» и альтруизма - Э. Фромм).
- Западофикация незападных университетов мира может быть рассмотрена как фактор западного влияния и потенциальная угроза национальной безопасности незападных стран мира (угроза экономике, политике, культуре, образованию, науке и т.д.), с точки зрения падения самостоятельности и самоорганизации незападных стран мира.
- Западофицированные университеты могут быть рассмотрены в качестве зоны западного влияния, актуальной и перспективной угрозы национальной безопасности России, а значит ее сохранению и устойчивому развитию в мире.
- Западофицированные незападные университеты как зоны западного влияния, фабрики дешовой образованной интеллектуальной рабочей сила и как социальные трамплины интеллектуального вещества и ноу-хау на запад.
- Западофицированные университеты мира как угроза национальной безопасности самого запада, в силу роста унификации и разрушения фундаментального образования населения западного и незападного мира.
- В целом глобализация в ее западной форме может быть рассмотрена как завершающий этап развития западной культуры и цивилизации, как гистолизный процесс ускорения темпов растраты ее наличных внутренних потенциалов, следовательно, как процесс ускоренного саморазрушения через ускоренную саморастрату, а значит, как завершающий этап западной оси мировой истории.
- Но конец западной оси истории есть условие начала какой-то другой незападной оси мировой истории, на иной культурной и цивилизационной основе. Может быть, восточной?
- В этих условиях современные университеты могут быть рассмотрены как потенциальная мировая сетевая структура влияния и устойчивого развития западной модели глобализации, но и как мировая сетевая структура, являющаяся фактором ускоренной растраты внутреннего потенциала и саморазрушения западной формы культуры и цивилизации в современном мире. Парадоксально, но диалектично, не правда ли?
SZKOLNICTWO WYZSZE W POLSCE W 2011 ROKU
Magdalena Czajka
Rzeczpospolita Polska po przemianie ustrojowej w 1989 r.
wkroczyla w okres transformacji polegajycy na gruntownych reformach calego systemu politycznego i spolecznego. Poprzedni system, w ktorym panstwo bylo jedynym organizatorem wszystkich procesow spolecznych i ekonomicznych zastypil system rynkowej regulacji procesow gospodarczych. Pluralizm polityczny i prywatyzacja gruntownie zmienily zarowno scen? polityczny jak i warunki funkcjonowania gospodarki (szerzej patrz: [1] [2] [3]).W nowej sytuacji mozliwa stala si? prywatyzacja szkolnictwa wszystkich szczebli. W krotkim czasie powstalo w Polsce wiele prywatnych szkol podstawowych i srednich oraz szkol wyzszych. Rozwoj tego segmentu edukacji okazal si? ogromnym sukcesem. Obecnie w Polsce w 458 uczelniach, - 132 publicznych i 326 niepublicznych, ksztalcy si? prawie 2 miliony studentow (w 1990 r. bylo ok. 400 tys. studentow), co daje Polsce jeden z najwyzszych na swiecie wskaznikow skolaryzacji oraz najwi?kszy liczb? instytucji szkolnictwa wyzszego w Europie [4].
| Rok akademicki | Szkoly wyzsze ogolem | Szkoly wyzsze niepubliczne |
| 1992 / 93 | 124 | 18 |
| 1995 / 96 | 179 | 80 |
| 2000 / 2001 | 310 | 195 |
| 2005 / 2006 | 445 | 315 |
| 2008 / 2009 | 458 | 326 |
Tab. 1. Dynamika wzrostu ilosci szkol wyzszych w Polsce [4]
Ta ilosciowa zmiana dokonala si? bez nakladow ze strony panstwa i zostala sfinansowana z prywatnych srodkow zalozycieli niepublicznych szkol wyzszych. Tak dynamiczny rozwoj niepublicznego szkolnictwa wyzszego swiadczyl o ogromnych potrzebach w zakresie ksztalcenia uniwersyteckiego w Polsce po 1989 r. Nalezy rowniez podkreslic, ze w tym sektorze powstalo wiele nowych miejsc pracy zwiyzanych z obslugy procesu dydaktycznego. W tym sektorze pracuje prawie 17 tys. naukowcow oraz duza liczba pracownikow administracyjnych, laboratoryjnych, informatykow i PR-owcow.
Wybudowano i znakomicie wyposazono nowoczesne budynki dydaktyczne, audytoria, laboratoria. Zainicjowano szereg nowatorskich form i kierunkow edukacji jak e. learning czy bioinformatyka. W sektorze szkolnictwa niepublicznego wi?kszosc stanowiy uczelnie ksztalcyce na poziomie studiow pierwszego stopnia (licencjackie). Wiele z nich posiada uprawnienia do ksztalcenia na poziomie drugiego stopnia (studia magisterskie). Nieliczne ksztalcy na poziomie studiow doktoranckich (Phd), a tylko kilka ma uprawnienia do przeprowadzania procedury uzyskiwania najwyzszego w Polsce stopnia naukowego: doktora habilitowanego (stopien naukowy dr habilitowany istnieje tylko w niewielu krajach europejskich - glownie postkomunistycznych, w wi?kszosci, poza Polsky, nie jest obligatoryjny). Proces uzyskiwania uprawnien do prowadzenia studiow na okreslonym poziomie regulowany jest ustawy i pozwoleniami Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyzszego. Uczelnie musz^ spelniac okreslone wymagania zwi^zane z zatrudnieniem kadry naukowej, realizaj standardow programowych ustalonych w 2007 r. dla wszystkich kierunkow i poziomow studiow [5] oraz prowadzeniem dzialalnosci dydaktycznej i naukowej.Wedlug statystyk Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa wyzszego «obecnie w Polsce studenci ksztalc^. si? na ponad 200 kierunkach, w tym unikatowych oraz makrokierunkach. Najwi?cej studentow studiuje na kierunkach ekonomicznych oraz administracyjnych - 23%, spolecznych - 13,9%, pedagogicznych - 12%, humanistycznych - 8,8%, inzynieryjno-technicznych - 6,8%, medycznych - 5,8%, informatycznych - 4,9%, uslug dla ludnosci - 3,7%, prawnych - 3,1% oraz ochrony srodowiska - 1,4% (kategoria "pozostale kierunki" to 16,4%)» [6].
|
| Ogolem | W tym kobiety | Na studiach | |||
| stacjonarnych | niestacjonarnych | |||||
| razem | w tym kobiety | razem | w tym kobiety | |||
| Ogolem | 1 927 762 | 1 098 351 | 928 133 | 520 026 | 999 629 | 578 325 |
| Szkoly publiczne | 1 268 366 | 708 178 | 807 615 | 449 039 | 460 751 | 259 139 |
| Szkoly niepubliczne | 659 396 | 390 173 | 120 518 | 70 987 | 538 878 | 319 186 |
Tab.
2. Studenci wedlug formy ksztalcenia
|
| I-go stopnia | II-go stopnia (mgr) | Razem | |||
| ogolem | w tym stacjonarne | ogolem | w tym stacjonarne | ogolem | w tym stacjonarne | |
| ogolem | 436 732 | 242 147 | 138 631 | 43 710 | 575 363 | 285 857 |
| Szkoly publiczne | 303 632 | 216 393 | 95 646 | 41 619 | 399 278 | 258 012 |
| Szkoly niepubliczne | 133 100 | 25 754 | 42 985 | 2 091 | 176 085 | 27 845 |
Tab. 3. Rekrutacja na studia na rok akademicki 2009/ 2010
Pazdziernika 2011 r. wejdzie w zycie ustawa reformuj^ca szkolnictwo wyzsze w Polsce. Jej glowne zalozenia to zwi?kszenie konkurencyjnosci oferty dydaktycznej oraz dostosowanie polskiego systemu studiow do standardow UE. Istotnym elementem reformy jest takze zmiana dotychczasowej struktury rekrutacji na studia prowadz^ca do zwi?kszenia ilosci studentow na kierunkach scislych i technicznych. Sluzy temu m.in. wprowadzenie specjalnego systemu stypendialnego dla studentow tych kierunkow oraz wspieranie tworzenia takich kierunkow w uczelniach. Podj?te wczesniej przez Ministerstwo Nauki dzialania spowodowaly zwi?kszenie zainteresowania naukami scislymi i technicznymi wsrod studentow. W zakonczonej w lipcu 2011 r. rekrutacji na I rok studiow najpopularniejsze kierunki to: zarz^dzanie, budownictwo, pedagogika, prawo, informatyka, ekonomia, finanse. Na dalszych miejscach znalazly si? filologie, dziennikarstwo, turystyka, geodezja, biotechnologia. Po raz pierwszy najbardziej popularne byly uczelnie techniczne.
I rok studiow w pazdzierniku 2011 r. w Polsce w podejmie ponad 600 tys. studentow [7].Literatura
- E. Sawa-Czajka, System polityczny RP 1989-2010 (wybrane problemy), Krasnystaw 2010
- M. Murat, Spoleczenstwo polskie w okresie transformacji europejskiej - wst?pna analiza zagrozen // Zamojskie studia prawno - ekonomiczne. - Zamosc 2000. - S. 137-148
- M. Dudek, Poradnictwo psychologiczno-pedagogiczne w kontekscie zmian edukacyjnych w Polsce // Pedagogia na dzis. - Stalowa Wola, 2007. - S. 208-214.
- Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyzszego [Elektroniczny zasob]. - Tryb dost^pu: http://www.mnis.gov.pl. - Data dost^pu: 10.06.2011.
- Standardy ksztalcenia dla poszczegolnych kierunkow studiow i poziomow ksztalcenia [Elektroniczny zasob]. - Tryb dost^pu: http://www.bip.nauka.gov.pl/ bipmein/ index.jsp ?place=Lead07 amp;news_cat_id=117amp;news_id=982. - Data dost^pu: 01.08.2011.
- Dane statystyczne o szkolnictwie wyzszym [Elektroniczny zasob]. - Tryb dost^pu: http://www.nauka.gov.pl/ szkolnictwo-wyzsze/ dane-statystyczne-o-szkolnictwie-wyzszym. -Data dost^pu:
01.08.2011.
- Najpopularniejsze kierunki studiow 2011 [Elektroniczny zasob]. - Tryb dost^pu: http://www.studia.net/ o- kierunkach-studiow/ 3533 - najpopularniejsze - kierunki - studiow - 2011. -Data dost^pu: 01.08.2011.